KAMU YARARI STATÜSÜNE İLİŞKİN İŞ VE İŞLEMLER
– Kamu yararına çalışan dernekler, Cumhurbaşkanı kararıyla tespit edilir.
– Kamu yararına çalışan dernekler en az iki yılda bir denetlenir.
-Kamu yararına çalıştıklarına karar verilen dernekler, denetimler sonunda bu niteliklerini kaybettikleri tespit edilirse, birinci fıkrada öngörülen usulle haklarında alınan kamu yararına çalışan derneklerden sayılma kararı kaldırılır. (Dernekler Kanunu madde 27)
Kamu Yararı İçin Aranacak Şartlar:
Kamu yararına çalışan derneklerden sayılmak için derneğin;
– En az bir yıldan beri faaliyette bulunması,
– Son bir yıl içindeki, 200.000 TL’yi geçen alım ve satım işlemlerinin rekabet koşullarına uygun yapılması,
– Amacı ve gerçekleştirdiği faaliyetlerin, üyelerinin dışında yerel, ulusal veya uluslararası düzeyde toplumun ihtiyaç ve sorunlarına yönelik çözümler üretecek ve toplumsal gelişmeye katkı sağlayacak nitelikte olması,
– Yıl içinde elde ettiği gelirin en az yarısının bu amaçla harcanması,
– Sahip olduğu mal varlığının ve yıllık gelirinin tüzüğünde belirtilen amacı gerçekleştirecek düzeyde olması gerekir.
– Bu durum, Bakanlık Dernekler Denetçileri tarafından düzenlenen rapor ile tespit ettirilebilir. Bu nitelikleri taşımadığı tespit edilen dernekler, kamu yararı kararı için, bu tespitin yapıldığı tarihten itibaren üç yıl geçmeden önce yeniden başvuramaz. (Dernekler Yönetmeliği madde 49)
Kamu Yararına Çalışan Dernek Statüsünün Kaybedilmesi:
– Kamu yararına çalışan derneklerin, denetimler sonunda bu niteliklerini kaybettiği anlaşılırsa;
– Hazine ve Maliye Bakanlığının ve varsa ilgili bakanlıkların görüşü alınarak, Bakanlığın teklifi ve Cumhurbaşkanı kararıyla haklarında alınan kamu yararına çalışan derneklerden sayılma kararı iptal edilir. (Dernekler Yönetmeliği madde 52)
Kamu Yararına Çalışan Dernek Yönetici ve Denetçilerinin Mal Bildirimde Bulunması:
– Yönetim ve denetim kurulu üyeliklerine seçilen Kamu yararına çalışan dernek yönetim kurulu yönetici ve denetçileri ile bu derneklerin şube başkanları,
– Göreve başlama tarihini izleyen bir ay içinde,
– Görevin sona ermesi halinde, ayrılma tarihini izleyen bir ay içinde, Sonu (0) ve (5) ile biten yılların en geç şubat ayı sonuna kadar, Genel merkez yönetim ve denetim kurulu üyeleri derneğin yerleşim yerinin (merkezinin) bulunduğu yerin İl Valiliklerine (İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü), bu derneklerin şube başkanları ise şubenin yerleşim yerinin bulunduğu yerinin bulunduğu İl Valiliklerine (İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü) mal bildirimlerini vermeleri gerekmektedir. (3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu madde 2, 6, 7 ve 8)