2860 SAYILI YARDIM TOPLAMA KANUNU

– Dernekler, kamu yararına uygun olarak,

– Amaçlarını gerçekleştirmek,

– Muhtaç kişilere yardım sağlamak,

– Kamu hizmetlerinden bir ya da birkaçını gerçekleştirmek ya da destek olmak üzere,

– Yardım toplayabilirler.

İZİN ALMA ZORUNLULUĞU:

– Dernekler yetkili makamdan izin almadan yardım toplayamazlar.

– Kamu yararına çalışan dernek, kurum ve vakıflardan hangilerinin izin almadan yardım toplayabilecekleri, Cumhurbaşkanı tarafından belirlenip ilan edilir.

İZİN ALINACAK YETKİLİ MAKAMLAR:

– Yardım toplama faaliyeti bir ilin birden fazla ilçesini kapsıyorsa o ilin valisinden,

– Bir ilçenin sınırları içinde ise o ilçenin kaymakamından,

– Birden fazla ili kapsıyorsa yardım toplama faaliyeti yapacak derneğin yerleşim yerinin bulunduğu ilin valisinden izin alınır,

– İzni veren valilik tarafından ilgili valiliklere ve İçişleri Bakanlığına bilgi verilir.

YARDIM TOPLAMA ŞEKİLLERİ:

– Makbuzla,

– Belirli yerlere kutu koyarak,

– Bankalarda hesap açtırarak,

– Yardım pulu çıkararak,

– Eşya piyangosu düzenleyerek,

– Kültürel gösteriler ve sergiler yoluyla,

– Spor gösterileri, gezi ve eğlenceler düzenlemek yoluyla,

– Bilgileri otomatik ya da elektronik olarak işleme tâbi tutmuş sistemler kullanmak suretiyle,

– Yardım toplanabilir.

YARDIM TOPLAMA SÜRESİ:

– Yardım toplama süresi bir yılı geçmeyecek şekilde izin veren makam tarafından belirlenir. Ancak, haklı sebeplerin bulunması halinde verilen süre, izin veren makam tarafından en fazla 1 yıl daha uzatılabilir. (Yardım Toplama Kanunu madde 10)

Sorumlu Kurul:

– Gerçek kişiler tarafından yapılacak yardım toplama faaliyetleri için, en az üç kişiden ibaret sorumlu kurul oluşturulur.

– Tüzel kişiler tarafından yapılacak yardım toplama faaliyetlerinde sorumlu kurul, tüzel kişiliğin yönetim organıdır.

TOPLANAN YARDIM PARALARININ TESLİMİ:

– Yardım toplamakla yetkili ve görevli kişiler en geç on beş günde bir topladıkları yardımı sorumlu sayman üyeye teslim etmek veya bu amaçla bankalarda açılmış bulunan hesaplara yatırmak zorundadırlar.

– Ancak toplanan yardım miktarının bilanço esasına göre defter tutan dernekler için yirmi beş bin Türk Lirasını aşması halinde toplanan para bu süre beklenmeksizin saymana teslim edilir veya bankaya yatırılır.

KESİN HESAP, BİLDİRİM VE DENETİM:

– Sorumlu kurullar, yardım toplama süresinin bitiminden itibaren on gün içinde toplanan yardımın kesin hesabını çıkarmak ve bir örneğini izin veren makama vermekle yükümlüdürler. Zorunlu hallerde bu süre, izin veren makamca otuz güne kadar uzatılabilir.

– Kesin hesabın verildiği tarihten itibaren doksan gün içinde yardım toplama faaliyeti sonunda elde edilen gelirin harcanmasına ilişkin bilgileri içeren Yardım Toplama Sonuç Bildirimi izin veren makama bildirilir.

YARDIM TOPLAMA FAALİYETİNİN GİDERLERİ:

– Makbuzla, belirli yerlere kutu koymak, bilgileri otomatik ya da elektronik olarak işleme tâbi tutmuş sistemler kullanmak, bankalarda hesap açtırmak, yardım pulu çıkarmak suretiyle yapılan yardım toplama şekillerinde giderler, brüt gelirin yüzde onunu geçemez.

– Eşya piyangosu düzenlemek, kültürel gösteriler tertipleme ve sergiler açmak, spor gösterileri, gezi ve eğlenceler düzenleme suretiyle yapılan yardım toplama hallerinde ise giderler, brüt gelirin yüzde kırkını geçemez.

– Giderlerin gösterilen oranları geçmesi halinde aradaki fark, haklı nedenler olmadıkça, sorumlu kurul üyelerine ödettirilir.

KALAN YARDIMIN DEVRİ:

– Toplanan yardımın, amacı gerçekleştirecek miktara ulaşamaması veya amacın gerçekleşmesinden sonra bir miktarının artması hallerinde, söz konusu yardımlar izin veren makamlarca, yardım hangi amaç için toplanmış ise o veya benzeri amacı gerçekleştirebilecek kuruluş veya kuruluşlara devrettirilir.

ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER:

– Yardım toplama izni verilenlerin, internet ortamı dâhil yardım toplama faaliyetlerinde kullanacakları her türlü materyale Dernekler Bilgi Sistemi (DERBİS) üzerinden verilen yardım toplama izin numarasının yazılması zorunludur. Cumhurbaşkanınca izin almadan yardım Sayfa 39 toplayabileceği kararlaştırılan dernek, kurum ve vakıflar ise kendilerine verilen izin kararının yılı ve sayısını yazmakla yetinirler.

– Bankada hesap açmak veya elektronik olarak işleme tâbi tutulmuş sistemler kullanmak suretiyle yardım toplama izni verilen kişi ve kuruluşlar, yardım toplama faaliyetinde kullanılmak üzere açılacak hesap numaralarını, SMS numaralarını ve benzeri bilgileri izni takip eden otuz gün içinde izin veren makama bildirirler.

CEZALAR:

– İzinsiz yardım toplayanlara beş bin Türk Lirasından yüz bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilir.

– İnternet ortamında izinsiz yardım toplanması hâlinde ise on bin Türk lirasından iki yüz bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilir.

– İzinsiz yardım toplanmasına yer ve imkân sağlayanlar, uyarılmalarına rağmen bu faaliyeti sonlandırmazsa beş bin Türk lirası idari para cezası ile cezalandırılır.

– Yurt içine ve yurt dışına yapılacak yardımlara ilişkin usul ve esaslara aykırı olarak yurt dışına yardım yapan sorumlu kurul üyelerine, beş bin Türk lirasından yüz bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilir.

– Denetim görevlileri ve izin veren makam tarafından yardım toplama faaliyetiyle ilgili olmak üzere istenen bilgileri vermeyen gerçek ve tüzel kişiler hakkında beş bin Türk lirasından yirmi bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilir. Ancak bu aykırılığın kamu kurum ve kuruluşları bünyesinde gerçekleşmesi hâlinde, disiplin hükümlerine göre işlem yapılır.

– İzin verilen yardım toplama şekli dışında diğer yardım toplama şekillerine göre izinsiz yardım toplayanlar, uyarılmalarına rağmen bu faaliyeti sonlandırmazsa beş bin Türk lirasından yirmi bin Türk lirasına kadar idari para cezası ile cezalandırılır.

– İzin vermeye yetkili makamın izin verdiği yer dışında yardım toplayanlar, uyarılmalarına rağmen bu faaliyeti sonlandırmazsa beş bin Türk lirasından yirmi bin Türk lirasına kadar idari para cezası ile cezalandırılır.

– Kanunun diğer hükümlerine aykırı davranışta bulunanlara, fiilleri suç oluşturmadığı takdirde, bin Türk Lirası idari para cezası verilir.

– İzinsiz toplanan mal ve paralara el konularak mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilir.